Η Μονή των Βουλευτηρίων (10ος αιώνας) και η Ίδρυση της Σκήτης της Αγίας Άννας (14ος αιώνας)

Στην περιοχή που βρίσκεται η Σκήτη της Αγίας Άννης υπήρχαν, προ της χιλιετηρίδας, ερημοκαλύβες, ερημίτες και ασκητές, που ασκούνταν στα όρια της  σημερινής Σκήτης.  Περίπου το 960 μ.Χ.  ιδρύθηκε η Μονή των Βουλευτηρίων, στην παραλία της σημερινής Σκήτης της Αγίας Άννης, όπου βρίσκεται το κελί του  Αγίου Ελευθερίου.  Γνωστός ηγούμενος της μονής αναφέρεται ο Ποιμήν, ο οποίος διατήρησε την ηγουμενία της Μονής 50 περίπου έτη.

 Στη Μονή αυτή, των Βουλευτηρίων, ήρθε ο μοναχός Ευστράτιος, ο οποίος είχε αναλάβει ηγούμενος της  Μεγίστης Λαύρας μετά την κοίμηση του Οσίου Αθανασίου, 59 αλλά παραιτήθηκε από τη θέση αυτή και μαζί με τον ανιψιό του Αθανάσιο ήρθε στη μονή των Βουλευτηρίων. Αργότερα όμως ο Ευστράτιος κλήθηκε από τους πατέρες της Λαύρας να επιστρέψει «εις την αυτού μετάνοιαν», ο δε ανιψιός του έμεινε ως ηγούμενος της Μονής των Βουλευτηρίων. Μετέπειτα η Μονή των Βουλευτηρίων περιήλθε στην κυριαρχία της Μεγίστης Λαύρας.

Ο τελευταίος ηγούμενος της Μονής αυτής, Όσιος  Γερόντιος  τον 14ο αιώνα πήρε τη συνοδεία του, καθώς πειρατές λεηλάτησαν, επανειλημμένα, και κατέστρεψαν  τη Μονή των Βουλευτηρίων, και μετοίκησαν σε υψηλότερα και κρυφά μέρη, «σε σπηλιές και σε οπές της γης». Εκεί δεν έκτισαν νέο μοναστήρι αλλά καλύβες στις οποίες και έμειναν. Η Μονή των Βουλευτηρίων ερημώθηκε. Μετά από πάροδο χρόνων, όταν αποκαταστάθηκε  η ειρήνη οι Πατέρες άρχισαν να συναθροίζονται και πάλι όχι πλέον στην παραθαλάσσια Μονή τους, αλλά ψηλότερα, όπου τώρα υπάρχει η Σκήτη της Αγίας  Άννης.  Στον τόπο αυτό ερχόταν αφενός για τα άφθονα νερά, τα οποία ανέβλυζαν εκεί αφετέρου  για το θερμό κλίμα της τοποθεσίας. Έτσι  κατασκεύασαν εκεί μικρές καλύβες αρκούμενοι σε ελάχιστα πράγματα, μιμούμενοι  τους παλιούς ασκητές.  Ο όσιος Γερόντιος διέμεινε πάνω από τη Σκήτη, όπου  βρίσκεται ως σήμερα ο μικρός ναός του Αγίου Παντελεήμονα, τον οποίο ο ίδιος ανήγειρε, και με προσευχή προς την Υπεραγία  Θεοτόκο ανέβλυσε  πόσιμο και ιαματικό νερό, το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα και παραδόξως ποτέ δεν υπερχειλίζει  αλλά ούτε και μειώνεται όσο και αν αντλήσει κάποιος. Από τότε οι πατέρες το χρησιμοποιούν ως αγίασμα και ευλογία  Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε ο πρώτος πυρήνας της Σκήτης της Αγίας Άννας και η πρώτη Σκήτη της Λαύρας.

Η θέση της Σκήτης της Αγίας Άννας.

Η Σκήτη της Αγίας Άννας είναι ένα τμήμα του Αγίου Όρους στα νοτιοδυτικά της Αθωνικής χερσονήσου. Έχει τη μορφή οικισμού με Καλύβες  και κεντρικό  συγκρότημα το «Κυριακό». Βρίσκεται στη χερσόνησο του Άθω και ειδικότερα στο  κάτω άκρο της νοτιοδυτικής πλευράς του Άθωνα, σε μια καταπράσινη  και απόκρημνη κοιλάδα, με την υψηλότερη κτισμένη καλύβα να βρίσκεται σε υψόμετρο  450 μέτρων και την χαμηλότερη πάνω από τη Παραλία.  Η διαμόρφωση του εδάφους επέβαλε την οικοδομική οργάνωση της Σκήτης, έτσι ώστε οι Καλύβες που τη συγκροτούν να βρίσκονται χτισμένες η μία υπερκείμενη της άλλης, καθώς δεν υπάρχει επαρκής χώρος για περισσότερες στο ίδιο επίπεδο Στο μέσο και άνω περίπου του οικισμού, σε υψόμετρο 315 μέτρων, περίπου, βρίσκεται το «Κυριακό», δηλαδή ο κεντρικός ναός της σκήτης.  Η ανάβαση στην Σκήτη της Αγίας Άννης απαιτεί ιδιαίτερο κόπο, κυρίως λόγω της μεγάλης υψομετρικής διαφοράς και της έλλειψης των συνηθισμένων μέσων μεταφοράς, αφού στη Σκήτη δεν υπάρχουν μηχανοκίνητα μέσα.

Η Σκήτη της Αγίας Άννας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, θεωρείται ως το «Ιερό Βήμα» του «Ναού του Άθωνος»,  όπως χαρακτηρίζεται η περιοχή της Ιεράς  Μονής της Μεγίστης Λαύρας, από τα όρια της με τη Μονή Καρακάλλου (Προβάτα) μέχρι τη Νέα Σκήτη. Στη Σκήτη της Αγίας Άννης περιλαμβάνεται και η περιοχή της  Μικράς Αγίας Αννας με τις αντίστοιχες καλύβες, που βρίσκονται σε απόσταση περίπου μισής ώρας από τη Σκήτη της Αγίας Άννας.

 

Η Μονή των Βουλευτηρίων (10ος αιώνας).

 Ίδρυση της Σκήτης της Αγίας Άννας (14ος αιώνας)